تجدید نظر در سیاست های مالیاتی ۱۴۰۲ یکی از موضوعات مهم و پیچیده ای است که در جلسات شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. برخی از این سیاست ها عبارتند از
• تعیین شاخص های تعدیل سه ماهه سوم و چهارم سال ۱۴۰۰ و نیمه اول سال ۱۴۰۱ برای پیمان های ریالی فاقد تعدیل؛
• بازنگری در دستورالعمل نحوه جبران آثار ناشی از افزایش قیمت ارز در پیمان های ریالی فاقد تعدیل؛
• بررسی تعیین حق الزحمه خدمات نظارت مهندسان مشاور؛
• حمایت از توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور و تشویق کسب و کارهای اینترنتی به استفاده از سکوهای داخلی؛
• اعلام مأخذ محاسبه مالیات و عوارض شماره گذاری، عوارض سالانه و مالیات نقل و انتقال انواع خودروها و موتورسیکلت ها؛
• الحاق مواردی به فهرست مصادیق خدمات ورزشی؛
• تکالیف مودیان غیر مشمول فراخوان های ارزش افزوده در سامانه مودیان.
این سیاست ها هدف دارند که به بهبود محیط کسب و کار، افزایش درآمدهای دولت، تسهیل امور مالیاتی مودیان و توسعه فعالیت های اقتصادی کمک کنند. البته این سیاست ها همچنان در حال بررسی و اجرا هستند و ممکن است تغییراتی در آن ها ایجاد شود.
سیاست های مالیاتی مجموعه ای از اهداف، اصول و ابزارهایی است که دولت برای تعیین، جمع آوری و تخصیص درآمدهای مالیاتی خود از اقتصاد ملی استفاده می کند. سیاست های مالیاتی می توانند برای تحقق اهداف مختلفی مانند تأمین منابع بودجه، تشویق به تولید و سرمایه گذاری، توزیع عادلانه درآمد و ثروت، کنترل تورم و بیکاری، حمایت از صنایع استراتژیک و غیره طراحی و اجرا شوند.
سیاست های مالیاتی در ایران با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور متفاوت از سایر کشورها است. ایران به عنوان یک کشور نفتی، بیشتر درآمدهای خود را از صادرات نفت و گاز به دست می آورد و این امر باعث کاهش انگیزه برای جمع آوری مالیات و افزایش وابستگی به درآمدهای نفتی می شود. از طرف دیگر، ایران با چالش هایی مانند تحریم های اقتصادی، نوسانات قیمت نفت، رشد جمعیت، بیکاری، تورم، فقر و عدم توسعه مواجه است که نیازمند اصلاح و بهبود سیاست های مالیاتی است.
در چند سال گذشته، دولت ایران تلاش هایی را برای اصلاح و توسعه نظام مالیاتی کشور انجام داده است. برخی از این تلاش ها عبارتند از
• اجرای طرح جامع مالیاتی که شامل اصلاح قوانین و مقررات مالیاتی، ارتقای ساختار سازمانی و نیروی انسانی سازمان امور مالیاتی، توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، افزایش شفافیت و پاسخگویی، تقویت نظارت و حسابرسی و ایجاد فرهنگ مالیاتی در جامعه است؛
• افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده از ۳ درصد به ۹ درصد که به عنوان یک مالیات غیر مستقیم، بر روی کالا و خدمات در هر مرحله از تولید و توزیع اعمال می شود و درآمد قابل توجهی برای بودجه دولت ایجاد می کند؛
• اعمال مالیات بر خانه های خالی و اضافی که به منظور کاهش تقاضا برای خرید و اجاره مسکن، کنترل بازار مسکن و تشویق به سرمایه گذاری در بخش های دیگر اقتصاد طراحی شده است؛
• افزایش مالیات بر درآمد از فعالیت های اقتصادی غیر اصلی مانند سود سهام، سود حساب های بانکی، درآمد از ارز، طلا و سکه و غیره که به منظور جلوگیری از تشدید نابرابری درآمد و ثروت، تعادل بین عرضه و تقاضا و کاهش فشار بر نرخ ارز و تورم انجام شده است.
این سیاست های مالیاتی می توانند اثرات مثبتی بر روی اقتصاد ملی داشته باشند اگر به صورت کارآمد، عادلانه و پایدار اجرا شوند. البته برای موفقیت این سیاست ها، نیاز به هماهنگی با سایر سیاست های اقتصادی مانند سیاست های بودجه ای، پولی، تجاری و صنعتی وجود دارد.
برخی از تغییرات سیاست های مالیاتی ۱۴۰۲ عبارتند از
• افزایش سقف معافیت مالیاتی اشخاص حقیقی از ۳۶۰ میلیون تومان به ۴۵۰ میلیون تومان؛
• اعمال نرخ صفر مالیاتی بر بخشی از سود تقسیم نشده شرکت های پذیرفته شده در بها بازار (بورس) و فرابورس؛
• اعمال نرخ صفر مالیاتی بر ارزش افزوده کلیه کالاهایی که در قالب گواهی سپرده کالایی در بها بازار (بورس) های کالایی کشور پذیرش می شوند؛
• تعیین حق الزحمه خدمات نظارت مهندسان مشاور بر اساس درصدی از ارزش پیمان؛
• تعیین مأخذ محاسبه مالیات و عوارض شماره گذاری، عوارض سالانه و مالیات نقل و انتقال انواع خودروها و موتورسیکلت ها بر اساس ارزش روز خودرو.
سقف معافیت مالیاتی در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است. بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۲، سقف معافیت مالیاتی سالانه برای اشخاص حقیقی یک میلیارد و دویست میلیون ریال و برای مستغلات اشخاص فاقد درآمد چهارصد و هفتاد و پنج میلیون ریال تعیین شده است.
این در حالی است که در سال ۱۴۰۰، سقف معافیت مالیاتی سالانه و ماهانه به ترتیب ۴۸ میلیون و ۴ میلیون تومان بوده است. همچنین نرخ مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی در سال ۱۴۰۲ به صورت پلکانی از ۱۰ درصد تا ۳۰ درصد تعیین شده است.
سامانه مودیان یک سامانه الکترونیکی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد شده است. این سامانه به منظور جمع آوری و پردازش اطلاعات معاملات مودیان مالیاتی و ارائه خدمات الکترونیکی به آنها طراحی شده است. مودیان مالیاتی افراد یا شرکت هایی هستند که در فعالیت های اقتصادی دخیل بوده و موظف به پرداخت مالیات هستند.
مودیان مالیاتی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند و صورتحساب های الکترونیکی خود را از طریق این سامانه ارسال نمایند. همچنین مودیان مالیاتی که ارتباط مستقیم با مصرف کننده دارند، باید از پایانه های فروشگاهی استفاده کنند. پایانه های فروشگاهی دستگاه هایی هستند که اطلاعات فروش را به صورت برخط یا غیر برخط به سامانه مودیان ارسال می کنند. این سامانه به مودیان مالیاتی امکان می دهد که با سازمان امور مالیاتی در ارتباط باشند و از خدمات مالیاتی برخوردار شوند.
برای ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی، شما باید ابتدا در درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به آدرسtax.gov.ir عضو شوید. سپس باید از منوی داشبورد مالیاتی گزینه «عضویت در سامانه مودیان و ایجاد کارپوشه» را انتخاب کرده و اطلاعات خواسته شده را تکمیل کنید. پس از این مرحله، شما یک کد رهگیری دریافت خواهید کرد که باید آن را نزد خود نگه دارید. در مرحله بعدی، باید با مراجعه به اداره مالیاتی محل ثبت نام خود، از صحت اطلاعات خود اطمینان حاصل کرده و مدارک لازم را تحویل دهید. در نهایت، شما یک شناسه یکتای حافظه مالیاتی دریافت خواهید کرد که با آن می توانید به سامانه مودیان وارد شوید و صورتحساب های الکترونیکی خود را ارسال کنید.
از شما همراهان عزیز ممنونم که من را تا اینجای مقاله همراهی کردین.
میخواهم به مهم ترین سوالاتی که شما عزیزان از آکادمی دکتر مژگان مدحج پرسیدین پاسخ دهم.
1. سیاست های مالیاتی چیست؟
همانطور که در بالای مقاله توضیح دادم سیاست های مالیاتی مجموعه ای از اهداف، اصول و ابزارهایی است که دولت برای تعیین، جمع آوری و تخصیص درآمدهای مالیاتی خود از اقتصاد ملی استفاده می کند.
2. برخی از سیاست های مالیاتی را نام ببرید؟
• بررسی تعیین حق الزحمه خدمات نظارت مهندسان مشاور؛
• حمایت از توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور و تشویق کسب و کارهای اینترنتی به استفاده از سکوهای داخلی؛
• اعلام مأخذ محاسبه مالیات و عوارض شماره گذاری، عوارض سالانه و مالیات نقل و انتقال انواع خودروها و موتورسیکلت ها؛
• الحاق مواردی به فهرست مصادیق خدمات ورزشی؛
• تکالیف مودیان غیر مشمول فراخوان های ارزش افزوده در سامانه مودیان؛
• و ….
3. سامانه مودیان چیست؟
همانطور که در مقاله گفتم سامانه مودیان یک سامانه الکترونیکی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد شده است. این سامانه به منظور جمع آوری و پردازش اطلاعات معاملات مودیان مالیاتی و ارائه خدمات الکترونیکی به آنها طراحی شده است.
