مالیات بر درآمد از معاملات بورسی چیست؟

بورس

بورس یک بازار مالی سازمان‌ یافته است که در آن انواع اوراق بهادار و برخی کالا ها مورد معامله قرار می‌گیرند. بورس به سه دسته بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم می‌ شود. در بورس کالا، کالا های معینی مثل نفت، طلا، گندم و غیره خرید و فروش می‌ شوند. در بورس ارز، پول‌ های خارجی معامله می‌شوند. در بورس اوراق بهادار، سهام، اوراق خزانه، صندوق‌ های سرمایه ‌گذاری و غیره معامله می‌شوند. بورس از دیدگاه خرد و کلان مزایای زیادی دارد. از جمله می ‌توان به تامین مالی شرکت ‌ها، سرمایه‌ گذاری افراد حقیقی و حقوقی، ایجاد امکان کسب سود، افزایش رشد اقتصادی و توسعه بازارهای مالی اشاره کرد.

مالیات بر درآمد معاملات بورس

مالیات بر درآمد معاملات بورس به دو دسته تقسیم می‌شود
• مالیات نقل و انتقال سهام: این مالیات مقطوعی است که به نرخ 0.5 درصد از ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام دریافت می‌شود. این مالیات توسط کارگزاران بورس از انتقال دهنده وصول و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌شود؛
• مالیات بر افزایش ارزش سرمایه‌گذاری‌ های جاری: این مالیات جدیدی است که طبق بخشنامه سازمان امور مالیاتی، شرکت ‌ها موظفند به ازای افزایش ارزش سرمایه‌گذاری ‌های کوتاه ‌مدت خود در بانک‌ ها، اوراق مشارکت، صندوق ‌های سرمایه ‌گذاری و سهام شرکت ‌ها، مالیات پرداخت نمایند.
اما سود ناشی از سرمایه ‌گذاری‌ های بلند مدت شرکت‌ ها همچنان معاف از مالیات است.

محاسبه مالیات در بورس

محاسبه مالیات در بورس بستگی به نوع فعالیت و نوع سهام دارد. سه نوع مالیات در بورس وجود دارد
ذ مالیات بر سود سهام: این مالیات از سودی که سهامداران از تقسیم سود شرکت‌های سرمایه‌پذیر یا اوراق مشارکت دریافت می‌کنند، اخذ می‌شود. این مالیات معمولا معاف است چون شرکت‌های سرمایه‌پذیر قبل از تقسیم سود، مالیات آن را پرداخت کرده‌اند؛
• مالیات بر درآمد حاصل از فروش سهام: این مالیات از ارزش فروش سهام یا حق تقدم سهام شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار اخذ می‌شود. این مالیات با نرخ مقطوع 0.5% (نیم درصد) محاسبه می‌شود و به عهده فروشنده سهام است؛
• مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا: این مالیات از درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس کالا معامله می‌شوند، اخذ می‌شود. این مالیات با نرخ 10% (ده درصد) محاسبه می‌شود.

مالیات خرید سهام در بورس

خرید سهام در بورس مشمول پرداخت مالیات نیست، اما فروش سهام موجب ایجاد مالیات نقل و انتقال می‌شود. میزان این مالیات برای هر نقل و انتقال سهام 0.5 درصد از ارزش فروش سهام است و به عهده فروشنده سهام می ‌باشد. همچنین سود حاصل از سرمایه ‌گذاری در بورس از پرداخت مالیات معاف است.

مالیات انتقال سهام در بورس

مالیات انتقال سهام در بورس بستگی به نوع شرکت و ارزش فروش سهام دارد. بر اساس قانون مالیات های مستقیم، از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار و همچنین سایر اوراق بهاداری که در بورس معامله می شوند، مالیات مقطوعی به میزان «نیم درصد» ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول می گردد و از این بابت هیچگونه وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام مطالبه نخواهد شد. این مالیات باید توسط کارگزاران بورس از انتقال دهنده وصول و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز شود.
اما در شرکت هایی که در بورس حضور ندارند، میزان مالیات نقل و انتقال سهام و سهم ‌الشرکه و حق تقدم سهام و سهم الشرکه شرکا در سایر شرکتها مالیات مقطوعی به میزان «چهار درصد
(۴%)» ‌ارزش اسمی آنها وصول می‌شود. این مالیات باید توسط انتقال دهنده قبل از انتقال به حساب سازمان امور مالیاتی واریز شود.

مالیات برای سهام اشخاص متوفی

به طور کلی، مالیات بر ارث سهام به نوع سهام (بورسی یا غیر بورسی)، طبقه وراث و تاریخ فوت متوفی بستگی دارد. برای سهام غیر بورسی، نرخ مالیات بر ارث برای وراث طبقه اول ۶ درصد ارزش اسمی سهام است. برای سهام بورسی، نرخ مالیات بر ارث برای وراث طبقه اول ۷۵ صدم درصد ارزش فروش سهام است.
برای سهام عدالت، متوفیانی که تاریخ فوت آن‌ ها بعد از 01/05/1399 باشد، باید مالیات بر ارث پرداخت کنند. برای متوفیانی که تاریخ فوت آن‌ ها قبل از این تاریخ باشد، سهام عدالت معاف از مالیات است.

شرکت های بورسی باید دارای چه شرایطی باشند تا از معافیت مالیاتی برخوردار شوند

شرایط معافیت مالیاتی شرکت ‌های بورسی به شرح زیر است
شرکت ‌هایی که سهام آن ‌ها برای معامله در بورس‌ های داخلی یا خارجی پذیرفته می ‌شود، معادل ده درصد (10%) از مالیات بردرآمد آن ‌ها از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت ‌های پذیرفته شده در این بورس ‌ها حذف نشده‌ اند با تأیید سازمان بخشوده می‌ شود.
شرکت ‌هایی که سهام آن‌ ها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می‌ شود، معادل پنج درصد (5%) از مالیات بردرآمد آن ‌ها از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت ‌های پذیرفته شده در این بازارها حذف نشده‌ اند با تأیید سازمان بخشوده میشود.
شرکت ‌هایی که در پایان دوره مالی به تأیید سازمان حداقل بیست درصد (20%) سهام شناور آزاد داشته باشند، معادل دو برابر معافیت ‌های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار میشوند.
شرکت‌ هایی که تا پایان مدت اعتبار اجرای قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، نسبت به افزایش سرمایه از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم و عرضه عمومی اقدام کنند، تا بیست درصد (20%) مبلغ افزایش سرمایه مذکور از سود سال مالی قبل آن‌ ها، مشمول مالیات به نرخ صفر میشوند.
از شما همراهان عزیز ممنونم که من را تا اینجای مقاله همراهی کردین.
میخواهم به مهم ترین سوالاتی که شما عزیزان از آکادمی دکتر مژگان مدحج پرسیدین پاسخ دهم.
1. بورس چیست؟
همانطور که در بالای مقاله گفتم بورس یک بازار مالی سازمان‌ یافته است که در آن انواع اوراق بهادار و برخی کالا ها مورد معامله قرار می‌گیرند.
2. سه نوع مالیات در بورس وجود دارد، آن ها را نام ببرید؟
• مالیات بر سود سهام؛
• مالیات بر درآمد حاصل از فروش سهام؛
• مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا.
3. مالیات خرید سهام در بورس چگونه است؟
خرید سهام در بورس مشمول پرداخت مالیات نیست، اما فروش سهام موجب ایجاد مالیات نقل و انتقال می‌شود. میزان این مالیات برای هر نقل و انتقال سهام 0.5 درصد از ارزش فروش سهام است و به عهده فروشنده سهام می ‌باشد.
4. مالیات بر درآمد معاملات بورس چیست؟
• مالیات نقل و انتقال سهام: این مالیات مقطوعی است که به نرخ 0.5 درصد از ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام دریافت می‌شود. این مالیات توسط کارگزاران بورس از انتقال دهنده وصول و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌شود؛
• مالیات بر افزایش ارزش سرمایه‌گذاری‌ های جاری: این مالیات جدیدی است که طبق بخشنامه سازمان امور مالیاتی، شرکت ‌ها موظفند به ازای افزایش ارزش سرمایه‌گذاری ‌های کوتاه ‌مدت خود در بانک‌ ها، اوراق مشارکت، صندوق ‌های سرمایه ‌گذاری و سهام شرکت ‌ها، مالیات پرداخت نمایند.