حسابداری برای مشاغل خیریه چگونه انجام می شود؟

حسابداری موسسات خیریه

حسابداری موسسات خیریه عبارت است از فرآیند ثبت، گزارش و تحلیل معاملات مالی مربوط به کمک‌ های دریافتی و پرداختی، درآمدها و هزینه ‌ها، دارایی‌ ها و بدهی ‌ها و سرمایه ‌های اهدایی موسسات خیریه. حسابداری موسسات خیریه از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار است زیرا به شفافیت و پاسخگویی موسسات خیریه در برابر خیرین، مددجویان، سازمان‌ های دولتی و غیردولتی و سایر ذی‌نفعان کمک می‌کند.
حسابداری موسسات خیریه در دو بخش انجام می‌شود: حسابداری مربوط به امور خیریه و حسابداری درآمدها و هزینه‌ های موسسه. حسابداری مربوط به امور خیریه شامل ثبت کمک‌ های نقدی و غیرنقدی دریافتی از خیرین، سازمان بهزیستی و سایر منابع، و پرداخت کمک‌ ها به مددجویان و سایر مصارف خیریه است. حسابداری درآمدها و هزینه ‌های موسسه شامل ثبت درآمدها و هزینه ‌های مربوط به فعالیت‌ های تولیدی، خدماتی، اداری و سرمایه ‌ای موسسه است.
برای انجام حسابداری موسسات خیریه، لازم است که موسسه دارای سیستم حسابداری مناسب و نرم افزار حسابداری کارآمد باشد. همچنین باید موسسه از استانداردهای حسابداری مربوط به موسسات خیریه رعایت کند و گزارشات حسابداری و مالی خود را به صورت دوره ‌ای تهیه و ارائه نماید.

حسابداری موسسات خیریه چه اهمیتی دارد

حسابداری موسسات خیریه اهمیت زیادی در شفافیت، مدیریت منابع، جلب رضایت خیرین و ارائه گزارشات مالی دارد. حسابداری موسسات خیریه می‌ تواند با استفاده از نرم افزارهای حسابداری مناسب و روش ‌های درست انجام شود.

نحوه انجام حسابداری موسسات خیریه

حسابداری موسسات خیریه شامل ثبت و گزارشگری از کمک‌های نقدی و غیرنقدی، درآمدها و هزینه‌های موسسه، بودجه‌بندی و کنترل مالی است. برای انجام حسابداری موسسات خیریه، باید با ماهیت و کدینگ حسابهای مربوطه، الزامات قانونی و مالیاتی، نرم‌افزارهای حسابداری مناسب و روش‌های تحلیل مالی آشنا باشید.

نحوه انجام کدینگ حسابداری موسسات خیریه

کدینگ حسابداری به معنای تخصیص کدهای شناسایی به حسابها، اسناد و عملیات حسابداری است. کدینگ حسابداری موسسات خیریه باید با توجه به ماهیت و نوع فعالیت آنها، نیازهای گزارشگری و کنترل مالی، و الزامات قانونی و مالیاتی انجام شود. کدینگ حسابداری موسسات خیریه می‌تواند در سطوح مختلفی از جزئی تا کلی انجام شود.
برای مثال، می‌ توان برای کمک‌ های نقدی و غیرنقدی، درآمدها و هزینه ‌ها، موجودی ‌های نقدی و کالایی، دارایی‌ های ثابت، سرمایه اهدایی، و سایر حسابها کدهای متفاوتی تعریف کرد.
کدینگ حسابداری موسسات خیریه معمولا به شکل درختی انجام می‌شود که این روش رایج ترین روش آن است. در کدینگ حسابداری دسته بندی هایی برای حساب ‌ها مشخص می‌شود که دارای سطوح مختلف و کدهای متنوعی هستند و مشخص می‌کنند که سرشاخه و زیر شاخه‌ ها کدامند.

حساب تنخواه و تنخواه گردان

حساب تنخواه یا تنخواه گردان، مقداری پول نقد است که شرکت ‌ها یا سازمان ‌ها برای پرداخت هزینه ‌های کوچک و روزانه خود نگهداری می‌کنند. این پول نقد معمولا در اختیار یکی از کارکنان قرار می‌گیرد که مسئول ثبت و تطبیق حساب تنخواه است. برای مثال، ممکن است شرکت برای خرید لوازم اداری، پست کردن بسته ‌ها، تهیه ناهار برای پرسنل و یا باز پرداخت هزینه‌ های کارمندان از حساب تنخواه استفاده کند.
هدف از حساب تنخواه این است که فرآیند پرداخت هزینه‌ های جزئی را سریع ‌تر و آسان ‌تر کند و از طی کردن فرایند های اداری زمان‌ بر و پیچیده برای این نوع هزینه ‌ها جلوگیری کند. همچنین حساب تنخواه کمک می‌کند که وجوه نقد شرکت را بهتر کنترل کند و حجم کار بخش حسابداری را کاهش دهد.

محاسبه تحلیل سود و زیان موسسات خیریه

تحلیل سود و زیان مؤسسات خیریه روشی است که به ما کمک می‌کند تا عملکرد مالی و اجتماعی یک مؤسسه خیریه را ارزیابی کنیم. این تحلیل شامل محاسبه درآمدها و هزینه ‌های مربوط به فعالیت ‌های خیریه و کسب و کارهای خیریه است. برای انجام این تحلیل، ما نیاز به تهیه صورت سود و زیان داریم.
صورت سود و زیان یک گزارش مالی است که میزان درآمدها، هزینه ‌ها، و سود و زیان یک مؤسسه خیریه را در یک دوره مالی نشان می‌ دهد. این گزارش به ما کمک می‌کند تا بفهمیم که مؤسسه خیریه چقدر درآمد کسب کرده است، چقدر هزینه کرده است، و چقدر سود یا زیان داشته است. همچنین می ‌توانیم با مقایسه صورت سود و زیان ‌های مختلف، عملکرد مؤسسه خیریه را در طول زمان و یا با سایر مؤسسات خیریه مشابه ارزیابی کنیم.
برای محاسبه صورت سود و زیان مؤسسات خیریه، ما باید ابتدا درآمدها و هزینه ‌های مربوط به امور خیریه را جدا کنیم. امور خیریه شامل جمع‌آوری و توزیع کمک ‌های نقدی و غیرنقدی از سوی خیرین و سازمان‌ های دولتی و خصوصی است. سپس باید درآمدها و هزینه‌ های مربوط به کسب و کارهای خیریه را محاسبه کنیم. کسب و کارهای خیریه شامل فعالیت‌ هایی است که مؤسسه خیریه برای تولید درآمد و ایجاد اشتغال برای نیازمندان انجام می‌دهد. مثلاً فروش محصولات دست‌ساز، ارائه خدمات آموزشی، اجاره املاک و مستغلات و غیره.
فرمول کلی برای محاسبه صورت سود و زیان مؤسسات خیریه به شکل زیر است
سود (زیان) خالص = درآمدهای خیریه + درآمدهای کسب و کارهای خیریه – هزینه ‌های خیریه – هزینه ‌های کسب و کارهای خیریه
برای مثال، فرض کنید یک مؤسسه خیریه در یک سال مالی، ۱۰۰ میلیون تومان کمک نقدی و ۲۰ میلیون تومان کمک غیرنقدی دریافت کرده است. همچنین این مؤسسه خیریه ۵۰ میلیون تومان درآمد از فروش محصولات دست ‌ساز و ۱۵ میلیون تومان درآمد از اجاره املاک خود کسب کرده است. از طرف دیگر، این مؤسسه خیریه ۸۰ میلیون تومان هزینه برای توزیع کمک‌ های نقدی و غیرنقدی به نیازمندان، ۳۰ میلیون تومان هزینه برای تولید محصولات دست ‌ساز، و ۱۰ میلیون تومان هزینه برای نگهداری و تعمیر املاک خود پرداخت کرده است. بنابراین، صورت سود و زیان این مؤسسه خیریه به شکل زیر خواهد بود
درآمدهای خیریه = ۱۰۰ + ۲۰ = ۱۲۰ میلیون تومان
درآمدهای کسب و کارهای خیریه = ۵۰ + ۱۵ = ۶۵ میلیون تومان
هزینه ‌های خیریه = ۸۰ میلیون تومان
هزینه ‌های کسب و کارهای خیریه = ۳۰ + ۱۰ = ۴۰ میلیون تومان
سود (زیان) خالص = ۱۲۰ + ۶۵ – ۸۰ – ۴۰ = ۶۵ میلیون تومان
بنابراین، این مؤسسه خیریه در این سال مالی، ۶۵ میلیون تومان سود خالص داشته است.
از شما همراهان عزیز ممنونم که من را تا اینجای مقاله همراهی کردین.
میخواهم به مهم ترین سوالاتی که شما عزیزان از آکادمی دکتر مژگان مدحج پرسیدین پاسخ دهم.
1. حسابداری موسسات خیریه چیست؟
حسابداری موسسات خیریه عبارت است از فرآیند ثبت، گزارش و تحلیل معاملات مالی مربوط به کمک‌ های دریافتی و پرداختی، درآمدها و هزینه ‌ها، دارایی‌ ها و بدهی ‌ها و سرمایه ‌های اهدایی موسسات خیریه.
2. اهمیت حسابداری موسسات خیریه چیست؟
همانطور که در بالای مقاله توضیح دادم حسابداری موسسات خیریه اهمیت زیادی در شفافیت، مدیریت منابع، جلب رضایت خیرین و ارائه گزارشات مالی دارد.
3. حساب تنخواه یا تنخواه گردان را تعریف کنید؟
مقداری پول نقد است که شرکت ‌ها یا سازمان ‌ها برای پرداخت هزینه ‌های کوچک و روزانه خود نگهداری می‌کنند. این پول نقد معمولا در اختیار یکی از کارکنان قرار می‌گیرد که مسئول ثبت و تطبیق حساب تنخواه است.
4. کدینگ حسابداری به چه معناست؟
کدینگ حسابداری به معنای تخصیص کدهای شناسایی به حساب ها، اسناد و عملیات حسابداری است.